Het Climate and Environmental Risk Assessment Centre (CERAC) heeft het eerste Belgian Climate Risk Assessment (BCRA) voorgesteld. Hiermee is België het eerste land dat tegemoet komt aan de vraag van de European Environment Agency (EEA). Het rapport geeft een overzicht van de belangrijkste risico’s die samenhangen met klimaatverandering en de degradatie van ecosystemen in België.
28 belangrijke risico’s in kaart
Overstromingen, hittegolven, droogte, bodemerosie, verlies van biodiversiteit … De gevolgen van de klimaatverandering zijn zelfs in België nu al voelbaar, en zullen in de komende jaren alleen maar toenemen. Om deze realiteit het hoofd te bieden brengt het rapport de 28 belangrijke risico’s in kaart die verband houden met klimaatverandering en de degradatie van ecosystemen. Het doel: de prioritaire bedreigingen identificeren en concrete pistes aanreiken om de weerbaarheid van ons land te versterken.
Het rapport biedt een wetenschappelijke basis om beleidskeuzes af te stemmen op klimaatadaptatie en maatschappelijke noden. De studie is tot stand gekomen dankzij nauwe samenwerking tussen CERAC, ICEDD, VITO, Möbius, Ramboll en de Universiteit Luik. Het is de eerste belangrijke stap richting het beter begrijpen van de toekomstige uitdagingen.
De risico's zijn nauw met elkaar verbonden, ze versterken elkaar wederzijds en vergroten de potentiële impact en socio-economische kosten. Worden deze risico's niet beheerd, dan zal de nationale weerbaarheid worden aangetast, de sociale samenhang worden bedreigd en kan algemene veiligheid in het gedrang komen.
Risico's die dringende actie vereisen
Het rapport deelt de risico's in vijf categorieën in: ecosystemen, voeding, infrastructuur en gebouwen, gezondheid en welzijn en economie. Van de 28 risico’s in het rapport benadrukt CERAC ook zes risico’s die urgentie vereisen:
- het risico voor de menselijke gezondheid door hittestress (gezondheid en welzijn)
- het risico voor gebouwen door overstromingen (infrastructuur en gebouwen)
- het risico voor de menselijke gezondheid door dier-op-mens-ziektes die tot een pandemie leiden (gezondheid en welzijn)
- het risico voor gewassen door ongunstige weersomstandigheden (voeding)
- het risico voor schadeverzekeringen door overstromingen (economie)
- het risico voor voedselproductie door bodemdegradatie (voeding
Van reactieve naar proactieve klimaataanpak
Volgens CERAC is België beperkt in het aanpakken van klimaatrisico’s door institutionele versnipperingen, kortetermijndenken en onderinvestering. Deze factoren versterken elkaar, waardoor beleid vaak reactief blijft terwijl proactiviteit nodig is. Op lange termijn operationaliseren blijft daardoor moeilijk. Om van reactieve reacties over te stappen naar een proactieve paraatheid zijn een vernieuwing van de instellingen, een betere coördinatie tussen niveaus en sectoren en nieuwe financierings- en planningsinstrumenten nodig die zijn afgestemd op de tijdelijke en systemische aard van de klimaat- en ecosysteemrisico's.
Omdat klimaatverandering ingrijpt op infrastructuur, volksgezondheid en sociale cohesie, moet paraatheid hiervoor erkend worden als een kwestie van nationale veiligheid. Dit vereist voortdurende politieke aandacht, strategische vooruitziendheid en transversale samenwerking.
Meer informatie
Meer informatie en het volledige rapport zijn beschikbaar op de website van CERAC.
