De federale strategie voor duurzame ontwikkeling is ontwikkeld in overleg met de vier actoren, belast met specifieke en aanvullende beleidstaken, zoals vastgelegd door de wet van 5 mei 1997. Daarnaast spelen alle cellen duurzame ontwikkeling van elke overheidsdienst een belangrijke rol.
1. Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO)
De eerste van deze actoren is het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling, de federale overheidsdienst die de Belgische federale regering bijstaat in haar taken op het gebied van duurzame ontwikkeling.
2. De Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDO)
De Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling is het interdepartementaal orgaan waarbinnen:
- de transversale aanpak wordt ontwikkeld die de samenwerking tussen federale overheidsdiensten en met andere organisaties aanmoedigt;
- bijkomende acties worden voorgesteld naast de acties die worden gevoerd in het kader van hun eigen taken.
3. Het duurzame-ontwikkelingsteam van het Federaal Planbureau
Het Federaal Planbureau (FPB) is een instelling van openbaar nut. Het FPB maakt studies en vooruitzichten over economische, sociale en milieubeleidskwesties en bestudeert ook de integratie van die beleidskwesties in een context van duurzame ontwikkeling.
In het kader van de beleidscyclus van duurzame ontwikkeling stelt het Duurzame-ontwikkelingsteam het federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling op. Dit rapport wordt als basis gebruikt voor een nieuwe vijfjarige beleidscyclus en bestaat uit twee delen:
- Het eerste deel bevat een stand van zaken, evenals een evaluatie van de bestaande toestand en van het beleid dat werd gevoerd.
- Het tweede deel is een oefening in toekomstverkenning. In dat deel worden de verwachte evolutie van de ontwikkelingen op internationaal niveau en alternatieve scenario’s voor de realisatie van doelstellingen uit de langetermijnvisie voorgesteld. Deze beschrijving van de ontwikkelingen die kunnen worden verwacht in het geval van een wijziging - of voortzetting - van een welbepaald beleid, helpt de federale overheid en het maatschappelijke middenveld om te beslissen welke maatregelen het best worden genomen om de vooropgestelde doelstellingen te bereiken.
Voor meer informatie kan u terecht op de website van het Federaal Planbureau.
4. De Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling (FRDO)
De Federale raad voor Duurzame Ontwikkeling bestaat uit vertegenwoordigers van verschillende maatschappelijke groepen: ngo's voor milieubescherming en ontwikkelingssamenwerking, vakbonden, werkgevers, jongerenorganisaties, de consumentensector en de wetenschappelijke wereld.
Vertegenwoordigers van de federale regering, van de gemeenschappen en gewesten en van milieuraden en sociaaleconomische raden zetelen ook in de raad, maar hebben geen stemrecht.
De FRDO is vooral een adviesorgaan. Ze geeft, op eigen initiatief of wanneer de federale regering of het parlement erom vragen, adviezen aan de federale overheid over haar beleid voor duurzame ontwikkeling. De FRDO is verplicht om een advies op te stellen over het voorontwerp van het federaal plan voor duurzame ontwikkeling van de ICDO.
Daarnaast heeft de FRDO ook een forumfunctie. Ze bevordert de discussie over duurzame ontwikkeling door, bijvoorbeeld, conferenties te organiseren. Experten, het grote publiek en vertegenwoordigers van de overheid en van maatschappelijke organisaties krijgen zo de kans om hun standpunten toe te lichten.
5. De cellen duurzame ontwikkeling
Elke federale overheidsdienst, en ook het ministerie van Defensie, heeft een beleidscel duurzame ontwikkeling. Deze beleidscel staat in voor de interne coördinatie van de uitvoering van de maatregelen van het federaal plan voor duurzame ontwikkeling en de rapportering hierover aan de ICDO. De opdrachten van de cellen duurzame ontwikkeling zijn vastgelegd in het KB van 22 september 2004:
- de voorbereiding van de bijdrage van haar dienst tot het federale beleid inzake duurzame ontwikkeling, waaronder de redactie van een ontwerp van actieplan voor haar dienst en de ondersteuning van haar dienst bij het uitvoeren van RIA's voor de duurzame ontwikkelingsaspecten;
- de coördinatie van de bijdrage van haar dienst tot de uitvoering van het federale beleid inzake duurzame ontwikkeling, waaronder de verwezenlijking van de doelstellingen van de langetermijnvisie en de interne coördinatie van de uitvoering van de maatregelen van het federaal plan inzake duurzame ontwikkeling;
- de terbeschikkingstelling van expertise aangaande de opdrachten van haar dienst, waaronder:
⦁ de vertegenwoordiging van haar dienst in de Commissie en haar werkgroepen,
⦁ de deelname aan de driemaandelijkse netwerkvergadering van de cellen duurzame ontwikkeling
⦁ de ondersteuning van het ICDO-lid bij de redactie van het rapport,
⦁ de ondersteuning van de Taskforce Duurzame Ontwikkeling van het Federaal Planbureau bij het opstellen van het federaal rapport inzake duurzame ontwikkeling, - de opvolging van de uitvoering van het beleid aangaande de voorbeeldfunctie van de dienst inzake duurzame ontwikkeling, waaronder:
⦁ interne milieuzorg,
⦁ duurzame overheidsopdrachten,
⦁ sensibilisering van het personeel rond duurzame ontwikkeling,
⦁ duurzaamheidsverslaggeving.
Afhankelijk van de federale overheidsdiensten kan de cel duurzame ontwikkeling verschillende vormen aannemen. Het KB voorziet enkel in een minimale samenstelling:
- de vertegenwoordiger van de dienst in de ICDO
- de adviseur voor intern milieubeheer van de dienst
- een verantwoordelijke voor de begroting van de dienst
- een verantwoordelijke voor het aankoopbeleid van de dienst
- een verantwoordelijke voor het communicatiebeleid van de dienst
- Wanneer de behoeften van de dienst dit rechtvaardigen kunnen er personeelsleden als lid worden toegevoegd aan de cel duurzame ontwikkeling
De leden worden door de leidende ambtenaar aangesteld voor een hernieuwbare termijn van 5 jaar. Meer informatie over de activiteiten van deze cellen vindt u in het laatste jaarverslag van de ICDO en de activiteitenverslagen 2023 van de cellen DO.