De manier waarop ons voedsel wordt geproduceerd en geïmporteerd, heeft een enorme impact op het milieu en de samenleving. Dit roept de vraag op: hoe kan België bijdragen aan duurzamere voedselketens?
Wist je dat de landbouw verantwoordelijk is voor 30% van de wereldwijde broeikasgasuitstoot en 70% van het zoetwatergebruik? Bovendien ondervinden veel kleine producenten in het Zuiden economische moeilijkheden en worden ze vaak uitgesloten van markten met hogere opbrengsten.
De globalisering van agrovoedingsketens heeft economische groei gebracht, maar ook geleid tot ecologische achteruitgang en sociale ongelijkheid. Bossen verdwijnen om plaats te maken voor landbouwgrond, terwijl producenten vaak te kampen hebben met dalende inkomsten en oneerlijke handelspraktijken. Om deze uitdagingen aan te pakken, zijn er op nationaal, Europees en internationaal niveau talrijke initiatieven in gang gezet.
Beyond Food
Om de invoer van voedsel duurzamer te maken, heeft de federale overheid de Beyond Food strategie in 2020 gelanceerd. Dit initiatief werd ontwikkeld door de werkgroep "Maatschappelijke Verantwoordelijkheid" van de Interdepartementale Commissie voor Duurzame Ontwikkeling (ICDO). Het doel van deze strategie is om bij te dragen aan de transitie naar duurzame voedselimportketens. Dit wordt bereikt door de responsabilisering en samenwerking van alle stakeholders in België te bevorderen. Het is een cruciale stap richting een meer verantwoorde en duurzame agrovoedingssector.
Om de Beyond Food strategie concreet vorm te geven, gaf het FIDO de opdracht om een diepgaande studie te voeren naar de duurzaamheid van internationale voedsel- en landbouwketens in België. Het doel van deze studie was om prioriteit te geven aan de ketens die het meest baat hebben bij ecologische en sociale transitiepaden.
Het onderzoek werd uitgevoerd door het consortium BASIC, de Universiteit Antwerpen (Law and Development Research Group) en het Fair Trade Advocacy Office (FTAO), met de volgende doelstellingen:
- Het identificeren van de verschillende agrovoedingssectoren waarvan de producten vanuit zuidelijke landen naar België worden geïmporteerd
- Het in kaart brengen van de belangrijkste duurzaamheidsproblemen in deze sectoren
- Het analyseren van bestaande publieke en private initiatieven in België en Europa die de sector verduurzamen
- Het ontwikkelen van een wegingsmethodologie om sectoren te prioriteren op basis van hun duurzaamheidsrisico's, de potentiële hefbomen voor verduurzaming en de mogelijke connecties met landen van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking
- Het voorstellen van beleidsinitiatieven en aanbevelingen die de federale regering kan nemen om de duurzaamheid van de agrovoedingssector verder te verbeteren
De resultaten van dit onderzoek bieden waardevolle inzichten en kunnen bedrijven, overheden en andere betrokkenen helpen om gerichte stappen te zetten naar een duurzamere agrovoedingssector. U kan de volledige resultaten van dit onderzoek raadplegen in het rapport (alleen in het Engels), of het samenvattende verslag in het Nederlands, Frans of Engels.
Harvesting Sustainability: is there a future for Palm Oil and Soy?
Op 16 november 2023 organiseerde het FIDO het evenement Harvesting Sustainability: is there a future for Palm Oil and Soy? samen met The Shift en de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Bijna 150 deelnemers uit de overheid, bedrijven, ngo’s, universiteiten en internationale instellingen kwamen samen om de resultaten van de studie te bespreken. Ze gingen in debat over hoe we de waardeketens van palmolie en soja duurzamer kunnen maken.
Dit evenement bracht heel wat inzichten samen. Het toonde dat samenwerking nodig is, dat wetgeving alleen niet volstaat en dat iedereen (overheid, bedrijven en burgers) een rol heeft te spelen in duurzamere voedselketens.